Süt ürünlerinde pandemi nedeniyle yaşanan pazar sıkıntısına rağmen ihracatta yılın ilk dokuz ayında artış yaşanmasında, doğru zamanda doğru teşviklerin en önemli etken olduğu kaydedildi. Ancak, süt miktarının yeniden artmaya başlaması ve piyasadaki sıkıntıların yeni bir sıkıntılı dönemin başlamakta olduğunu gösterdiği belirtildi.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz sektörü yakinen takip ettiklerini ifade etti.
Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği (SÜİB) Başkanı Mustafa Başlar, Nisan-Haziran döneminde ihracattaki artışın, doğru zamanda doğru teşviklerin en önemli etken olduğunu belirtti.
Dursun Oğuz ve SÜİB Başkanı Başlar, süt ürünlerin ihracatında, 2019’un ilk 9 ayına göre, 2020’nin ilk 9 ayındaki yüzde 11.6’lık artışı değerlendirdi.
Bakan Dursun Oğuz, Nisan, Mayıs ve Haziran döneminin, Türkiye ve Orta Doğu ülkelerinde Covid nedeniyle daralma yaşanırken mevsimsel olarak da süt üretiminin arttığı bir dönem olduğunu, bunun üzerine Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri ile bir anlaşma yapıp, teleme, kaşar ve hellim ihracat teşviklerini yükselttiklerini kaydetti.
Verilen teşvik yanında imalatçıların da gayretlerinin önemli rol oynadığını kaydeden Oğuz, “Buradaki amaç bu sütün dökülmemesi ve işlenmesiydi. Sistemin tıkanmaması için Devlet olarak imalatçıların önünü açmak için çalışıyoruz. Mandardaki hayvan sağılsın süt ürünleri satılsın. Zincir bu” dedi.
SEKTÖRÜ YAKINEN TAKİP EDİYORUZ
Piyasadaki daralma ve süt ürünlerinin tüketimde sıkıntıların devam ettiğini dolayısıyla yine arz konusunda sorunların tekrar baş gösterebileceğini söyleyen Oğuz, “İmalatçının tıkanması demek üreticinin tıkanması demektir. Tedbirli hareket ediyoruz. Sektörü yakinen takip ediyoruz” dedi.
HAYVANCI LEHİNE İYİLEŞTİRMELER YAPILACAK
Hayvancılıkta, mısır fiyatlarının arması ve hayvancının arpayı daha çok kullanmaya başlamasıyla, yem girdi maliyetlerinin arttığını bu nedenle yeni yılda üreticinin lehine bir hamle yapmaları gerekeceğini ifade eden Oğuz, “Hayvancı lehine bazı iyileştirmeler yapacağız” dedi.
DAMIZLIK KOYUNLARA TALEP BÜYÜK
Hedefin küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi olduğunu bu yönde hem saf ırk damızlık hayvan getirdiklerini hem de devlet çiftliklerinde üretimi sürdürdüklerini ifade eden Oğuz, “Damızlık koyun için çok sayıda talep geldi. Bu demektir ki vatanda bu işi sürdürmek istiyor. Yeni başlamak isteyenler için devlet desteklerinin de olması gerekiyor” dedi.
Dursun Oğuz, “İlerleyen süreçte hellimdeki koyun sütü oranı aranacağı zaman, küçükbaşa ihtiyacımız olacak. Sütünün yanında koyun et tüketiminde de başı çekiyor” dedi.
Oğuz, Mart-Nisan 2021’de, Türkiye’den sütteki yağ oranının yüksek olmasıyla bilinen saf kan Ivesi türü koyun getirmek için çalışmalarının devam ettiğini, rakamın ne olacağının henüz belli olmadığını belirtti.
SÜİB BAŞKANI BAŞLAR
Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği (SÜİB) Başkanı Mustafa Başlar “Doğru zamanda doğru kararlar çok önemlidir. Covid döneminde Tarım Bakanlığının aldığı teşvik kararı doğru zamanda doğru bir karardır ve fayda sağlamıştır. En büyük etken o olmuştur” dedi.
Nisan, Mayıs Haziran için ihraç süt ürünlerine kilo başına 7 TL bir teşvik verdiğini anımsatan Başlar, bu dönemlere bakıldığında ihracatın yüzde sekseninin Türkiye’ye yapıldığının görüldüğünü bunun da teşvikten kaynaklandığını kaydetti.
Teşviklerin Türkiye’deki süt ürünlerinin fiyatlarına göre verildiğini kaydeden Başlar, Türkiye’ye ürün verebilmek için KKTC’deki üreticilerin fiyatlarının cazip kılınması gerektiğini ifade etti.
ORTADOĞU’YA İHRACAT…
Ortadoğu ülkelerine de ürünlerin olması gereken fiyattan verilemediğini, fiyat kırarak satış yapabildiklerini belirten Başlar, Ortadoğu ülkelerindeki ithalatçıların da KKTC’deki imalatçıların Türkiye ve Ortadoğu ülkeleri dışında piyasası olmadığını bilerek fiyat kırma yoluna gittiğini anlattı.
Başlar, “Fiyat düşürmek zorundayız çünkü başka çaremiz yoktur. Bugün, norm ve kurallardan dolayı Avrupa Birliği ülkelerine hellim gönderemiyoruz” dedi.
SUUDİ ARABİSTAN’IN BOYKOT KARARI
Başlar, sağılan süt miktarının artmaya başlaması, Türkiye’nin Covid’den dolayı kapanmaya başlaması ve Sudi Arabistan’ın Türk ürünlerini boykot kampanyası başlatması nedeniyle belirsizliğin hakim olmaya başladığını kaydetti.
Sudi Arabistan’a aylık ihracatın 100 ton olduğunu, bunun Ortadoğu ülkelerine ihracatın yüzde 20’si olduğunu ifade eden Başlar, “Sudi Arabistan’a Kuzey Kıbrıs’tan ayda 4 konteyner bir hellim ihracatı vardı, şu an o durmuş durumdadır” ifadesini kullandı.
Devletin hayvancıyı ve imalatçıyı korumasının küçümsenmeyecek bir rakam olduğunu belirten Başlar, “Devlet imalatçıyı rahatlatmak adına büyük destekler sağlamıştır. Sorumsuz bir hükümet olsaydı hayvanların kesilmesi dahi gündeme gelebilirdi” dedi.
Türkiye’ye gidiş gelişlerde pandemi nedeniyle yaşanan sıkıntılardan dolayı anlaşmalar yapmanın zorlaştığını belirten Başlar, “Devlet bize ödeme garantili yer buldu diyorsa, o zaman sıkıntı kalkar. İstendiği takdirde bu halledilebilir” şeklinde konuştu.
DEVLETİN DESTEKLERİNİ SÜRDÜRMESİ LAZIM
Güney Kıbrıs’tan hellim talebinin çok arttığını, devletin de süt açığını kapatmak için doktor ve avukata dahi 300 keçi/koyun beslemesi için teşvik verdiğini ifade eden Başlar, “Kuzey Kıbrıs’ta hellimi yarı yarıya koyun sütü ile yapmak çok zor. Koyun sayısı arttırılmalıdır. Hayvancılığı yapacak insan kalmadı, yanlış politikalarla insanları hayvancılıktan uzaklaştırdılar. Devletin çok güzel destek vermesi lazım ki mesleği unutmayanlar tekrardan bu işe döndürülebilsin” dedi
