Cumhuriyetçi Türk Partisi Milletvekili Tufan Erhürman, Meclis Genel Kurulu’nda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) kararı ile ilgili konuştu, ‘bu karar TMK’nın surlarında açılan bir gediktir’ ifadelerini kullandı.
-CANLI AKTARIM / Pelin Yükselay
AİHM kararı çıktıktan sonra yapılan yorumları anlamakta güçlük çektiğini dile getiren Erhürman, bu kararın bir başarı öyküsü ya da zafer diye lanse edilmesinin yanlış olduğunu belirterek, ‘kararı doğru yorumlayın, bu kararla TMK’nın 2005’te örülmüş son derece sağlam surlarında gedik açıldı” ifadelerini kullandı.
Erhürman, konuyla ilgili sözlerine şöyle devam etti:
“Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin mülkiyet ve Taşınmaz Mal Komisyonu ile ilgili son kararı (K.V. Mediterranean Tours Limited v. Türkiye) genelde olumlu karşılandı ve Taşınmaz Mal Komisyonu’nun “etkili iç hukuk yolu” statüsünün teyidi olarak değerlendirildi. Ama sanırım kararda yer alan saptamalara biraz daha dikkatle ve özenle bakmakta yarar var.
2010 yılından bu yana Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından “etkili iç hukuk yolu” olarak kabul edilen Taşınmaz Mal Komisyonu’nun bu niteliğine ilişkin kabulün devam ettiği doğrudur. Bu davada aksi yönde bir karar çıkması beklentisi zaten yoktu. Ama Mahkeme, genelde değil ama önündeki dava özelinde, süreçte yaşanan ciddi gecikmeler dolayısıyla, bir anlamda TMK’nın etkili olamadığı noktasından hareket etti. Bu, bundan sonrasında benzer durumlar açısından sıkıntı yaratabilecek bir durumdur. Başvuru hala Taşınmaz Mal Komisyonu’nun önündeydi (pending/askıda). Bu noktadan hareketle yapılan savunmada henüz iç hukuk yollarının tüketilmemiş olduğu ileri sürüldü. Ancak Mahkeme bu itirazı, hem de oybirliğiyle reddetti. AİHM, daha da ileri giderek, 2010’dan sonra ilk kez, mülkiyet hakkı ihlali ile ilgili maddi tazminat konusunu kendi gündemindeki bir mesele olarak gördü. Bu, yıllar sonra, Loizidou kararını hatırlatan bir durum yarattı ve AİHM, bu dava özelinde, bir anlamda TMK’yı devre dışı bıraktı. Mahkeme, tüm bunların ötesine geçerek, 46. maddeden hareket etti ve özellikle TMK önündeki sürecin hızlandırılması ve yaşanan gecikmelerin tazminat yaptırımına bağlanması konusunda “yapısal” sorunlar bulunduğu tespitini yaptı.”
“Karar TMK açısından risk yarattı”
Kararın TMK açısından risk yarattığının altını çizen Erhürman, mahkeme kararlarının doğru okunması gerektiğine vurgu yaptı, bir sonraki mahkeme kararında ne ile karşı karşıya kalınacağının düşünülmesi gerektiğini kaydetti.
